کد مطلب:38778 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:21

گنجینه پرسمان » اهل بيت

چرا در رابطه با آية اكمال (مائده/3) كه بر پيامبر اكرمنازل شده است، اختلافاتي وجود دارد؟ آيا سياست خلفا تأثير نداشته است؟ حضرت عليچگونه به مقابله پرداختند؟

اين آيه از روزي سخن ميگويد كه در آن روز اكمال دين خدا و اتمام نعمت او صورت گرفته و باعث يأس و نااميدي كفّار نسبت به دين اسلام شده است. آن روز روز غدير خم بوده است و آن چيزي كه دين اسلام را تكميل كرده است مسئلة امامت عليبوده است. آن روز بود كه كفار در ميان امواج يأس فرو رفتند، زيرا انتظار داشتند كه آيين اسلام قائم به شخصي باشد، و با از ميان رفتن پيامبر9 اوضاع به حال سابق برگردد و اسلام تدريجاً برچيده شود امّا هنگامي كه مشاهده كردند مردي كه از نظر علم و تقوا و قدرت و عدالت بعد از پيامبر9 در ميان مسلمانان بينظير بود بعنوان جانشيني پيامبر9 انتخاب شد نسبت به پيروزي مجدد كفر نااميد شدند.

ولي ميبينيم همان اشخاصي كه در زمان نزول آيه به عليبه عنوان امير مؤمنان تبريك گفتند خلافت را غصب كردند بلافاصله بعد از به قدرت رسيدن براي انحراف افكار عمومي از اصل واقعيت اين آيه را كه در كنار حديث غدير: من كنت مولاه فهذا علي مولاه امامت عليرا اثبات ميكرد، مورد تعرّض و هدف قرار دادند از يك طرف كلمة مولي در حديث را از نظر معنوي تحريف كردند و آن را به معناي دوست تغيير دادند و از طرفي كلمة اليوم در آية مورد نظر را به جاي روز غدير خم بر روزهاي ديگر تطبيق دادند تا اصل مطلبي كه در غدير اتفاق افتاد نيز با حوادث ديگري كه در روزهاي ديگر اتفاق افتاده است مشتبه شود مثلاً گفتند منظور از اليوم روز عرفه ـ در آخرين حج پيامبر9 است و يا گفتند منظور روز فتح مكه يا روز نزول آيات سورة برائت و از همه عجيبتر روز ظهور اسلام يا روز بعثت پيامبر و... با آنكه آية مورد نظر با حديث غدير در اذهان مسلمين گره خورده بود ولي طبيعي است كسي كه بر خلاف مفاد آيه عمل كرده باشد و خلافت را غصب كرده باشد با ارعاب و فريب و با استفاده از قدرتي كه در اختيار گرفته است سعي ميكند عمل خود را موجّه جلوه داده و با جعل احاديث دروغين بر پيكر خلافت غاصبانة خود لباس حقيقت بپوشاند اكنون رواياتي را به عنوان نمونه از خود اهل سنّت نقل ميكنيم كه به اين واقعيت اشاره كردهاند و صريحاً اين آيه شريفه (مائده/3) را مربوط به روز غدير خم ميدانند و اينكه نزول آن به دنبال ابلاغ ولايت عليبوده است:

1. دانشمند سنّي معروف به ابن جرير طبري در كتاب ولايت از زيد بن ارقم صحابي معروف نقل ميكند كه اين آيه در روز غدير خم دربارة علينازل گرديد.

2. حافظ ابونعيم اصفهاني در كتاب ما نزل من القرآن في علي از ابوسعيد خدري (صحابي معروف) نقل كرده است كه پيامبر9 در غدير خم، عليرا به عنوان ولايت به مردم معرفي كرد و مردم متفرق نشده بودند تا اينكه آية اليوم اكملت لكم... نازل شد، در اين موقع پيامبر9 فرمود: اللّه اكبر بر تكميل دين و اتمام نعمت پروردگار و خشنودي خدا از رسالت من و ولايت عليبعد از من سپس فرمود: هركس من مولاي اويم عليمولاي اوست، خداوندا! آن كس كه او را دوست بدارد، دوست بدار، و آن كس كه او را دشمن دارد، دشمن بدار، هركس او را ياري كند، ياري كن و هركس دست از ياري او بردارد، دست از ياري او بردار.

3. خطيب بغدادي در تاريخ خود از ابوهريره از پيامبر9 چنين نقل كرده كه بعد از جريان غدير خم و پيمان ولايت عليو گفتار عمر بن الخطاب كه گفت: (بخّ بخّ يابن ابي طالب اصبحت مولاي و مولا كل مسلم; تبريك يا علي كه سرپرست من و هر مسلماني شدي.) ـ بعد از اين ـ آية اليوم اكملت لكم دينكم نازل گرديد. مرحوم علاّمة اميني علاوه بر اين سه روايت فوق، سيزده روايت ديگر را نيز در اين زمينه نقل ميكند.(الغدير، علامه اميني، ج 1، ص 230-238; نشر دارالكتاب العربي، بيروت.)

عليهم ساكت ننشست و در محدودهاي كه مصلحت اسلام اقتضا ميكرد هم در آغاز غصب خلافت و بويژه پس از اينكه ضمن رسماً خليفه شد به آيه و حديث غدير احتجاج ميكرد و از كساني كه زنده مانده بودند ـ چون 25 سال فاصله شده بوده ميخواست كه بيايند و شهادت بدهند كه اين آيه و حديث (حديث غدير) مربوط به امامت اوست و اشخاص زيادي مانند عماربن ياسر، ابوايوب انصاري، خزيمة بن ثابت و ديگران آمدند و نزد مردم شهادت دادند و بسياري هم كتمان كردند كه عليدر حق برخي از آنان نفرين كرد و به مرض پيسي گرفتار شدند كه شرح اين وقايع را علامه اميني در كتاب الغدير آورده است.(ر. ك: الغدير، علامه اميني، ج 1، ص 159-213، 230-232; نشر: دارالكتاب العربي، بيروت; تفسير نمونه، آيةاللّه مكارم شيرازي، ج 4، ص 263-272; نشر دارالكتب الاسلاميه.) از جمله مواردي كه سندي محسوب ميشود براي نحوة مقابله عليبا جريان غاصب خطبة شقشقيه در نهج البلاغه است كه خطبة سوم نهج البلاغه ميباشد عليدر صدر خطبه چنين ميفرمايد: به خدا سوگند او ]ابوبكر[ رداي خلافت را بر تن كرد، در حالي كه خوب ميدانست، من در گردش حكومت اسلامي هم چون محور سنگهاي آسياب هستم ]كه بدون آن آسياب نميچرخد[ او ميدانست سيلها و چشمههاي ]علم و فضيلت[ از دامن كوهسار وجودم جاري است و مرغان ]انديشهها[ به افكار بلند من راه نتوانند يافت! پس من رداي خلافت را رها ساختم و دامن خود را از آن درپيچيدم ]و كنار گرفتم[ در حالي كه در اين انديشه فرو رفته بودم كه: با دست تنها ]و بي ياوري[ به پا خيزم ]و حق خود و مردم را بگيرم[ و يا در اين محيط پرخفقان و ظلمتي كه پديد آوردهاند صبر كنم؟...